GAZETELER HÜRDÜR SANSÜR YASAKTIR !

İstanbul Gazeteciler Derneği (İGD) ”24 Temmuz Gazeteciler ve Basın Bayramı” nedeniyle bir gece düzenledi. Silivri Palmiye Kır Bahçesi’nde gerçekleşen geceye gazeteciler ve aileleri katılım sağladı. Gecede konuşan İGD Başkanı Mehmet Mert basında sansürün kaldırılmasının yıl dönümü olarak kutlanan 24 Temmuz Basın Bayramı’nın önemine değinerek, “Gazeteler hürdür, sansür yasaktır” ifadelerini kullandı.

İstanbul Gazeteciler Derneği tarafından düzenlenen ”24 Temmuz Gazeteciler ve Basın Bayramı” gecesine çok sayıda gazeteci katılım gösterdi. Gecenin sunuculuğunu İGD Yönetim Kurulu Üyesi İlke Duyan üstlenirken, İGD Başkanı Mehmet Mert, gecede aktif olarak gazetecilik yapan isimleri tek tek sahneye davet ederek teşekkürlerini sundu. Geceye, İGD Başkan Vekili Mustafa Dolu, İGD Genel Sekreteri Hasan Hınıslı, İGD Başkan yardımcıları, Müge Cesur Özmen, Hüseyin Çetiner, Remzi Tanış, İGD Yönetim Kurulu üyeleri Müge Yücetürk, Fatma Sarıbıyık, Silivri Belediyesi Basın Yayın Müdürü Eren Ermiş, Esenyurt Kurucu Belediye Başkanı Gürbüz Çapan, Çağdaş Çalışkan Kadınlar Derneği Başkanı Dila Kunduracı, Moda Federasyon ve Hazır Giyim Federasyonu Başkanı Hüseyin Öztürk, Büyükçekmece Nüfus Müdür Aylin Ünal, Çatalca Esnaf ve Sanatkarlar Odası Başkanı Baysal Ergun, Beylikdüzü Kars Ardahan Iğdır Derneği Başkanı Temel Altıntaş, Büyükçekmece Tüketiciyi Koruma ve Bilinçlendirme Derneği Başkanı Sevgi Emanet, eski İGD başkanlarından Metin Karakoç ve çok sayıda gazeteci katıldı.

Gazetciler konuştu

Etkinlikte söz alan isimler, basında uygulanmaya devam eden sansüre dikkat çekerek özgür medya vurgusu yaptı. GD Başkanvekili Mustafa Dolu, “Bugün gerçekten sansür kaldırılmış olsaydı da biz de bu töreni coşkuyla yapmış olsaydık. Bu vesileyle hapisteki gazetecilerin dışarıda olduğu, sansürün Türkiye’de olmadığı ve herkesin düşüncesini özgürce söyleyeceği bir ülke temennisi ile herkese sevgi ve saygılarımı arz ediyorum” dedi.

24 Temmuz tarihe geçti

Gecede bir konuşma yapan İstanbul Gazeteciler Derneği Başkanı Mehmet Mert, “Türkiye’de basında sansürün kaldırılmasının yıl dönümü olarak her yıl 24 Temmuz günü törenler düzenlenir. Bu özel gün; ”24 Temmuz Gazeteciler ve Basın Bayramı” olarak kutlanır. 24 Temmuz 1908 yılında II. Meşrutiyetin yürürlüğe girmesiyle birlikte, çıkan gazeteler sansür memurlarına verilmeden basılmış ve bugün sansürün kaldırılması olarak tarihe geçmiş. Meşrutiyetin ilan edildiği günün gecesinde İkdam Gazetesinin sahibi Ahmet Cevdet ile Sabah Gazetesi sahibi Mihran Efendiler, gazete provalarını görmek için gelen sansür memurlarını aynı sözlerle geri çevirdiler: gazeteler hürdür, sansür yasaktır” ifadelerini kullandı.

Gazeteler çok farklıydı

“25 Temmuz 1908 sabahı dağıtılan gazeteler farklıydı artık. Uzun yılların ardından ilk kez sansür memurlarının değil gazetecilerin tercihlerine göre basılmışlardı” diyen Mert, “Özgürce yayımlanan gazetelere halkın ilgisi de büyük oldu. Bazı gazeteler satışlarını 2 binlerden 5 binler düzeyine çıkardı. Fiyatı 10 kuruş olan İkdam karaborsada yarım liraya kadar alıcı bulabildi. Bir ay içinde 200 yeni gazete için yayın hakkı alındı. 24 Temmuz bir anlamda gerçek gazeteciliğin patlama yaptığı gündü. Bu nedenle 24 Temmuz Cumhuriyet Dönemi’nde Türk basınından sansürün kaldırılması ve basın bayramı olarak ilan edildi. Daha sonra kutlamalar “geleneksel gazeteciler günü” adı altında yapılmaya başlandı. Türkiye’deki basın kuruluşları zaman zaman 24 Temmuz 1908 öncesini hatırlatan dönemlerden geçtiler ama 24 Temmuz simge olarak önemini hiç kaybetmedi. Günümüzde basının geldiği bu noktada, gerek 24 Temmuz sansürün kaldırılış yıl dönümü gerek ise 1961 yılında yürürlüğe giren basın yasasının yıl dönümü olan, 10 Ocak Çalışan Gazeteciler Günü bir bayramdan ziyade gazeteciliğin mücadele günü, sorunların konuşulduğu gün olarak anılmaya başladı” açıklamasında bulundu.

İletişim ihtiyaçtır!

İnsanlar ilk çağlardan beri haberleşme ihtiyacı olduğunu didle getiren Mert, “İletişim, yemek içmek gibi önemli bir ihtiyaçtır. İnsanoğlu dünyaya geldiği zaman ağlayarak ilk iletişimini kurmaya başlar.
Antik yunanlarda haber veren çığırtkanlar vardı, bağırarak, çağırarak halka haber verirlerdi. Napalyon bir yere işgale gittiğinde oraya ilk matbaayı götürüyormuş. Gazete çıkararak biz de sizlerdeniz gibi propaganda yaparmış. Her kitle iletişim aracı çıktığı zaman otoriteyi ciddi ciddi sarsıyor. Ve bu durum kolay kabullenilmiyor. Fransız ihtilaline kadar dönemin aydınları gazetelere pek sıcak bakmıyorlardı. Lale devrine kadar hep Osmanlı takip edilmiştir, Lale devrinden sonra Osmanlı dünyayı takip etmiştir. Osmanlı matbaayı 300 yıl sonradan kullanmaya başlamış. Aslında 1490 yılında matbaa geliyor fakat kullanılmaya başlanması 300 yıl sürüyor” bilgisini verdi.